ဖမ္းဆီးခံ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြနဲ႕ ကုလ ေတြ႕ခြင့္ရၿပီ

၂၉ ဇႏၷ၀ါရီ ၂၀၀၉။ ဗြီအိုေအျမန္မာပိုင္း။
ထုိင္းႏုိင္ငံကုိ တရားမ၀င္ ေရလမ္းကေန ၀င္ေရာက္လာတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အကဲခတ္ စုံစမ္းဖုိ႔အတြက္ ကုလသမဂၢရဲ႕ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး (UNHCR) ကုိ ထုိင္းအစုိးရက ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္နဲ႔ ခြင့္ျပဳလုိက္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ပဲ UNHCR က တာ၀န္ရွိသူေတြ ဒုကၡသည္တခ်ဳိ႕ကုိ သြားေရာက္ေတြ႕ဆုံခဲ့ပါတယ္။ အေၾကာင္းစုံကုိေတာ့ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ကုိေအာင္လြင္ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ထုိင္းႏုိင္ငံ အေနာက္ေတာင္ဘက္က အန္ဒမန္ပင္လယ္ထဲမွာ ထုိင္းေရတပ္က ဖမ္းဆီးမိၿပီး ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၇၈ ေယာက္ထဲက တခ်ဳိ႕ကုိ ကုလသမဂၢရဲ႕ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး (UNHCR) တာ၀န္ရွိသူေတြက သြားေရာက္ေတြ႕ဆုံခဲ့တာပါ။ ဒီကေန႔မွာပဲ ပထမဆုံး အသုတ္အျဖစ္နဲ႔ ငယ္ရြယ္သူတခ်ဳိ႕ကုိ ေမးျမန္းစုံစမ္းတာေတြ လုပ္ခြင့္ရခဲ့တယ္လုိ႔ UNHCR ရဲ႕ ေဒသဆုိင္ရာ ေျပာခြင့္ရအမ်ဳိးသမီး ကစ္တီ မကၠင္းဇီး (Kitty McKensey) က ေျပာပါတယ္။
“က်မတုိ႔ အခုပဲ အသက္ ၁၄ ႏွစ္ကေန ၁၇ ႏွစ္ၾကား လူငယ္ ၁၂ ေယာက္ကုိ ေမးျမန္းစုံစမ္းတာေတြလုပ္ၿပီး ျပန္လာတာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ တနလၤာေန႔ညတုန္းက ထုိင္းေရတပ္က ကယ္တင္ခဲ့တဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၇၈ ေယာက္ကုိ ေတြ႕ဆုံစကားေျပာဆုိခြင့္ ေတာင္းခံထားတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ထုိင္းအစုိးရဘက္က ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ အမ်ားႀကီးရေနပါတယ္။ က်န္တဲ့လူေတြကုိလည္း ဒီလုိပဲ ေတြ႕ဆုံႏုိင္ေအာင္လုိ႔ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္ေတြကုိ ဆက္ၿပီးေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။”
အေစာပုိင္းမွာတုန္းက ပင္လယ္ျပင္မွာ ဖမ္းဆီးမိတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ထုိင္းစစ္တပ္က အႏုိင့္အထက္ ျပဳမူဆက္ဆံတာေတြ ရွိခဲ့တယ္၊ တခ်ဳိ႕ဆုိရင္လည္း ပယ္လယ္ျပင္မွာ ေသေက်ဆုံးပါးတဲ့အထိ ျဖစ္ရတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚလာခဲ့အၿပီး စုိးရိမ္ပူပန္သံေတြနဲ႔အတူ UNHCR က ဒီလူေတြအားလုံးနဲ႔ ေတြ႕ဆုံခြင့္ရဖုိ႔ ေတာင္းဆုိခဲ့တာပါ။ အခုေနာက္ဆုံး ႐ုိဟင္ဂ်ာတခ်ဳိ႕နဲ႔ ေတြ႕ဆုံခြင့္ရတယ္ဆုိေပမယ့္ အားလုံးနဲ႔ေတြ႕ဆုံၿပီး အခ်က္အလက္ေတြ ရယူခြင့္ ရွိမရွိကေတာ့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးပါဘူး။ ထုိင္းအစုိးရ အေနနဲ႔ကေတာ့ ပိတ္ပင္တားဆီးစရာ မရွိတဲ့အေၾကာင္း ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးနဲ႔ UNHCR ရဲ႕ ေတာင္အာရွေရးရာ တာ၀န္ခံ မစၥတာ ေရမြန္ ေဟာလ္ (Mr Raymond Hall) တုိ႔နဲ႔ ေတြ႕ဆုံစဥ္မွာ ေျပာဆုိခဲ့တယ္လုိ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန တာ၀န္ရွိသူတဦးက ေျပာပါတယ္။
“ဒီမနက္ပုိင္းမွာပဲ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက UNHCR ႐ုံး တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ေတြ႕ခဲ့တာပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ေျပာတာကေတာ့ ဒီလုိ သြားေရာက္ေလ့လာ အကဲခတ္ဖုိ႔ UNHCR ကုိ ခြင့္မျပဳႏုိင္စရာ ဘာျပႆနာမွ မရွိဘူးလုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လုိ႔ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အေသးစိတ္ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြ၊ ဘယ္လုိလုပ္ကုိင္သြားမယ္ ဆုိတာမ်ဳိးေတြကေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္ေတြနဲ႔ ညႇိႏႈိင္းလုပ္ကုိင္သြားရမွာပါ။”
တကယ္ေတာ့ ထုိင္းအစိုးရက ဒီလူေတြဟာ စီးပြာေရးအေျခအေနအရ ေရႊ႕ေျပာင္းလာသူေတြျဖစ္တယ္၊ ကုိယ့္ႏုိင္ငံမွာ အသက္ေဘးအႏၲရာယ္ စုိးရိမ္ရလုိ႔ ထြက္ေျပးလာသူေတြ မဟုတ္ၾကတဲ့အတြက္ ကုလသမဂၢရဲ႕ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ဒုကၡသည္ဆုိင္ရာ ျပ႒ာန္းခ်က္နဲ႔အညီ ဒုကၡသည္ေတြအျဖစ္ မသတ္မွတ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔လည္း ထုိင္းႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ဒီတပတ္ထဲမွာပဲ ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။ အခုဆုိရင္လည္း ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြထဲက တခ်ဳိ႕ကုိ တရားမ၀င္ ႏုိင္ငံတြင္း ၀င္ေရာက္မႈနဲ႔ တရား႐ုံးတင္ခဲ့တာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီလုိအေျခအေနမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ UNHCR ကေရာ ဘယ္လုိသေဘာထားမွာပါလဲ။
“လတ္တေလာမွာေတာ့ ဘာမွ သုံးသပ္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ မခ်ေသးပါဘူး။ အခ်က္အလက္ရွာေဖြတဲ့ ခရီးစဥ္ပဲ ရွိပါတယ္။ လတ္တေလာမွာေတာ့ သူတုိ႔အေျခအေန ဘယ္လုိရွိတယ္၊ သူတုိ႔ဟာ ဘယ္သူဘယ္၀ါေတြျဖစ္တယ္၊ ဘယ္ကလာၾကတယ္ ဆုိတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေျပာဆုိတာေတြပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ဒီက စုံစမ္းေတြ႕ရွိခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ကေတာ့ သတင္းမီဒီယာေတြကုိ မေျပာခင္မွာ ထုိင္းအစုိးရနဲ႔ ျပန္ၿပီး ေဆြးေႏြးရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ပဲ အခုတပတ္အတြင္းမွာ ထုိင္းႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကဆစ္ ပီယုိျမာ (Kasit Piromya) က ထုိင္းႏုိင္ငံအေျခစုိက္ ျမန္မာႏုိင္ငံသံ႐ုံးတာ၀န္ခံ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အိႏၵိယ၊ မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံေတြက သံအမတ္ႀကီးေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးခဲ့တာပါ။ ႐ုိဟင္ဂ်ာျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းသြားႏုိင္ဖုိ႔ အတြက္ကုိလည္း ဒီ ၆ ႏုိင္ငံ ပါ၀င္မယ့္ ေဆြးေႏြးပဲြတခုကုိ ထုိင္းႏုိင္ငံက ကမကထလုပ္ က်င္းပဖုိ႔ ထုိင္းအစုိးရဘက္က အဆုိျပဳခဲ့ၿပီး ဒါကုိလည္း က်န္ႏုိင္ငံေတြက ႀကိဳဆုိခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဆုိပါတယ္။ ဒီအတြက္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးေျပာဆုိေနတာမ်ဳိးေတြ ရွိမရွိ UNHCR ရဲ႕ ေဒသဆုိင္ရာ ေျပာခြင့္ရ အမ်ဳိးသမီး ကစ္တီ မကၠင္းဇီးကုိ ေမးၾကည့္ပါတယ္။
“က်မတုိ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႐ုံးရွိပါတယ္။ အစုိးရနဲ႔လည္း အေၾကာင္းအရာ အေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အစဥ္အၿမဲဆုိသလုိ ေျပာဆုိေနတာေတြ ရွိပါတယ္။”
UNHCR ရဲ႕ ေဒသဆုိင္ရာ ေျပာခြင့္ရ အမ်ဳိးသမီး ကစ္တီ မကၠင္းဇီး ေျပာျပသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ထုိင္းအစုိးရကေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာျပႆနာဟာ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြကုိ ႐ုိက္ခတ္မႈေတြ ရွိေနၿပီးေတာ့ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာဆုိရင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြကစလုိ႔ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဦးေရဟာ ခန္႔မွန္းေခ် ၂၀,၀၀၀ ေလာက္အထိ ရွိေနၿပီလုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ဒီျပႆနာေတြကုိ ေျဖရွင္းသြားဖုိ႔နဲ႔ စနစ္တက် ကုိင္တြယ္သြားဖုိ႔အတြက္ သုံးစဲြစရာ ေငြေၾကးလည္း လုိအပ္လိမ့္မယ္ဆုိၿပီး ဒီကေန႔ ထုိင္းႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။