ခ်င္းေဒသ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရဆဲ

၂၉ ဇႏၷ၀ါရီ ၂၀၀၉။ ဧရာ၀တီ

ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ား အေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ ခံေနရမႈမ်ားကို ရပ္တန္းကရပ္ရန္ ေတာင္းဆိုထားသည့္ အစီရင္ခံစာ တေစာင္ကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံ နယူးေယာက္ အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖြဲ႔ (HRW) က ယမန္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
အဆိုပါ ၉၃ မ်က္ႏွာရွိ “ေမ့ေဖ်ာက္ ခံထားရသည့္ ဘ၀မ်ား” အစီရင္ခံစာတြင္ ခ်င္းျပည္နယ္ အတြင္း အဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစျခင္း၊ ႏွိပ္စက္ ညွဥ္းပန္းျခင္းႏွင့္ ဘာသာေရးအရ ဖိႏွိပ္ျခင္း၊ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ျခင္း စသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ စားဝတ္ေနေရး အၾကပ္အတည္း မ်ားေၾကာင့္ ရာႏွင့္ခ်ီေသာ ေဒသခံမ်ားသည္ အိႏိၵယႏိုင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ ဘက္ရွိ မီဇိုရမ္ ျပည္နယ္ဘက္သို႔ ထြက္ေျပးလာၾကေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။လတ္တေလာ ျပန္လည္ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ အစိုးရအေနျဖင့္ ၎ ခ်င္းတိုင္းရင္းသားမ်ားကို ကာကြယ္ ေပးရန္လည္း HRW က ေတာင္းဆိုထားသည္။
ထုိ႔အျပင္ ခ်င္းလက္နက္ကိုင္္ အဖြဲ႔ျဖစ္သည့္ ခ်င္းအမ်ိဳးသား တပ္မေတာ္ (CNA) ကလည္း ေဒသခံ ရြာသားမ်ားထံမွ အဓမၼ ၿခိမ္းေျခာက္ ေငြေၾကး ေကာက္ခံ ျခင္းမ်ား၊ အၾကမ္းဖက္ ႐ုိက္နက္ျခင္းမ်ား ရွိသည္ဟု HRW ၏ အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။ ၎ ေဖာ္ျပခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ခ်င္းအမ်ိဳးသား တပ္ဦး (CNF) အဖြဲ႔၏ တြဲဖက္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး (၁) ေဒါက္တာ ေရႊခါးက မမွန္ကန္ေၾကာင္း ျငင္းဆိုသည္။ “သူတို႔ အစီရင္ခံစာအရ ၂၀၀၅ ကေန ၂၀၀၈ အထိ ေကာက္ခံ ထားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္၊ ေနာက္ဆံုး တိုးတက္မႈကိုလည္း ေဖာ္ျပသင့္္ပါတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ရြာသားမ်ား အေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီး ေငြေကာက္ခံမႈ မလုပ္ပါဘူး၊ အလွဴေငြ ေကာက္ခံမႈပဲ လုပ္ပါတယ္၊ ဒီအလွဴေငြ ေကာက္ခံတာကိုလည္း ျပည္တြင္း အစာငတ္မႈေတြ၊ စီးပြားေရး ၾကပ္တည္းမႈ ေတြေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ကစၿပီး မလုပ္ေတာ့ပါဘူး၊ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တရားဝင္ ထုတ္ထားၿပီးပါၿပီ” ဟု ေဒါက္တာ ေရႊခါးက ေျပာသည္။ ခ်င္းတိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ မီဇိုရမ္ ျပည္နယ္ဘက္သို႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ လာခဲ့ေသာ္လည္း မီဇိုရမ္ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ေဒသခံ အာဏာပိုင္မ်ားက ၎တို႔အေပၚ ခြဲျခား ဆက္ဆံျခင္းမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ အတင္းအက်ပ္ ျပန္လည္ ပို႔ေဆာင္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္သည္ဟု ယင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ပါရွိသည္။ HRW အစီရင္ခံစာအရ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အတြင္း နယ္စပ္ ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး မီဇိုရမ္သို႔ သြားေရာက္ အေရာင္း အဝယ္ ျပဳလုပ္သည့္ ခ်င္းေဒသခံ ကုန္သည္တခ်ိဳ႕ႏွင့္ မီဇိုရမ္ဘက္သို႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ လာေသာ ခ်င္းလူမ်ိဳးေပါင္း ၁၄၀ ကို ေမးျမန္း ဆက္သြယ္ထားဟု သိရသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္အတြင္း ဝါးပြင့္မ်ားကို စားေသာက္သည့္ ႂကြက္မ်ားက လယ္ယာ စိုက္ခင္းမ်ားထဲတြင္ ဝင္ေရာက္ ဖ်က္ဆီးမႈေၾကာင့္ ရိကၡာရွားပါးကာ ေဒသခံ လူေပါင္း ၇ ေသာင္းေက်ာ္ အိႏိၵယႏိုင္ငံ မီဇိုရမ္ႏွင့္ နယူးေဒလီ ဘက္သို႔ ထြက္ေျပးလာခဲ့ ၾကရသည္။ ထိုသို႔ ရိကၡာရွားပါး၍ အစာငတ္မြတ္ မႈေၾကာင့္ ကေလးေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ ေၾကာင္းလည္း ျပည္ပအေျခစိုက္ ခ်င္းလူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔မ်ားက ထုတ္ျပန္ထားသည္။ ယခု လတ္တေလာ၌ အိႏၵိယႏိုင္ငံ မီဇိုရမ္တြင္ ခ်င္းတိုင္းရင္းသား ၇၅၀၀၀ ခန္႔ ေနထိုင္လ်ွက္ရွိၿပီး နယူးေဒလီ တြင္လည္း ေနထိုင္သူ ေထာင္ဂဏန္း ရွိေၾကာင္း၊ ခ်င္းတိုင္းရင္းသား မ်ားသည္ ေရႊ႕ေျပာင္း လုပ္သားမ်ား အျဖစ္ မေလးရွား ႏိုင္ငံအပါအဝင္ အေမရိကန္ႏွင့္ ကေနဒါ ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီကာ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ ၾကသည္မ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း သိရသည္။